روابط فیلوژنتیکی گل‌حنائیان در ایران

محمودی, رعنا; فقیر, مرضیه‌ بیگم; شاهی شاوون, ربابه

doi:10.22092/bot.j.iran.2025.368269.1412

روابط فیلوژنتیکی گل‌حنائیان در ایران

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : سیستماتیک و تنوع زیستی گیاهان

نویسندگان

¹ دکتری سیستماتیک گیاهی، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گیلان، کد پستی 33697-41938، رشت، ایران

² دانشیار گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم، دانشگاه گیلان، کد پستی 33697-41938، رشت، ایران

³ استادیار گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه یاسوج، کد پستی 75918-74934، یاسوج، ایران

10.22092/bot.j.iran.2025.368269.1412

چکیده

گل‌حنائیان متشکل از گروهی از گیاهان، دارای رده‌بندی پیچیده‌ای است. دشواری در رده‌بندی آن‌ها به ویژه وقتی مشخص می‌شود که از صفات ریخت‌شناسی استفاده شود. در فلورا ایرانیکا و فلور ایران، به ترتیب پنج و چهار جنس از این تیره گزارش شده است. در مطالعه‌ حاضر، سه جنس Lythrum ،Ammannia و Rotala و شش گونه از گل‌حنائیان در ایران، با استفاده از نُه توالی کلروپلاستی trnH-psbA و 21 توالی هسته‌ای ITS که از بانک ژن دریافت شد، مورد بررسی قرار گرفتند. روابط فیلوژنتیکی این تیره براساس داده‌های توالی‌های کلروپلاستی trnH-psbA، هسته‌ایITS و ترکیبی از این توالی‌ها با استفاده از روش‌های بیشینه صرفه‌جویی، بیشینه احتمال و بیزین مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشتر درخت‌های بازسازی‌شده، تک‌تباری سه جنس مذکور را در ایران نشان دادند. همه درخت‌ها، متمایز بودن گونه‌ها در سه جنس مذکور را تایید کردند. یافته‌های این تحقیق بیانگر اتحاد فیلوژنتیکی L. thesioides با L. silenoides و سه گونه L. thymifolia ،L. junceum و L. hyssopifolia بود. به علاوه، از لحاظ تکاملی، A. coccinea با A. multiflora و A. baccifera با A. auriculata رابطه خویشاوندی نشان داد. نتایج حاصل، نیاز به بازنگری آرایه‌شناختی این جنس‌ها را آشکار ساخت. همچنین، در این بررسی الگوهای تکاملی برخی صفات تشخیصی ریخت‌شناسی و ریزریخت‌شناسی مورد ارزیابی قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات