ریزریخت‌شناسی دانه Ochradenus و Reseda و روابط آرایه‌شناسی آن‌ها در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زیست‏شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانش‌آموخته دکتری سیستماتیک گیاهی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22092/bot.j.iran.2024.366879.1398

چکیده

خصوصیات ریزریخت‌شناسی دانه ۱۶ آرایه از Ochradenus Delile و .Reseda Tourn. ex L (اسپرکیان) به وسیله استریومیکروسکوپ و میکروسکوپ الکترونی نگاره مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه حاضر، سه صفت ریزریخت‌شناسی کمی (شامل طول و عرض و نسبت طول به عرض دانه) و ۱۰ صفت ریزریخت‌شناسی کیفی (شامل نوع رنگ، درخشندگی، وضعیت سطح، حالت ناف، شکل، الگوی تزیینات سطح، شکل یاخته‌های اپیدرم بیرونی، خصوصیات دیواره‌ها و حضور یا عدم حضور بافت زایده) در دانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که صفات کمی ریزریخت‌شناسی دانه در آرایه‌های مورد بررسی متفاوت بودند. همچنین، تنوع خاصی در صفات کیفی ریزریخت‌شناسی یافت شد (به ویژه رنگ دانه با ۱۱ حالت و تزیینات سطح آن با نُه حالت). دندروگرام به دست آمده از خصوصیات ریزریخت‌شناسی دانه، چهار تیپ و دو زیرتیپ ‌را شامل تیپ ۱ یا Ochradenus-Reseda با دو زیرتیپ، تیپ ۲ یا core section Reseda، تیپ ۳ یا Reseda-luteola و تیپ ۴ یا derived Reseda ایجاد نمود. شواهد ریزریخت‌شناسی دانه تا حدودی با یافته‌های آرایه‌شناسی و تبارزایی مربوط به تیره موردنظر در ایران مطابقت داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات