ریزریخت‌شناسی گلبرگ در برخی از گونه‌های نسترن وحشی در ایران

سیدی پور, ساره; مهدیقلی, کاظم

doi:10.22092/bot.j.iran.2024.366501.1392

ریزریخت‌شناسی گلبرگ در برخی از گونه‌های نسترن وحشی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری گروه علوم گیاهی، دانشکده زیست‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

² استادیار گروه علوم گیاهی، دانشکده زیست‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

10.22092/bot.j.iran.2024.366501.1392

چکیده

مطالعه حاضر، نخستین بررسی در مورد ویژگی‌های ریزریخت‌شناسی اپیدرم پشتی و رویی گلبرگ‌های 15 گونه نسترن وحشی (گل‌سرخیان) را در ایران ارایه می‌دهد. ساختارهای سطح اپیدرم با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی با هدف مقایسه الگوهای اپیدرمی گلبرگ‌ها بین گونه‌های جنس مذکور مورد مطالعه قرار گرفت. ویژگی‌های کمّی و کیفی مرتبط با گلبرگ‌ها از جمله تراکم سلولی، رنگ گل، نوع سلول و وجود روزنه‌ها و کرک‌ها در هر دو سطح پشتی و رویی، برای مقایسه و بررسی بین گونه‌های هر دو زیرجنس Rosa و Hulthemia در ایران در نظر گرفته شد. در نتیجه بررسی حاضر، هیچ شواهدی از کرک و روزنه روی هر دو سطح اپیدرم در گونه‌های مطالعه حاضر وجود نداشت، به طوری که آرایش سطح رویی گلبرگ در همه گونه‌ها از سلول‌های مخروطی (پاپیلا) با درجات متفاوت برجستگی و به هم پیوسته با یک لایه پوشش کوتیکولی تشکیل گردید. الگوی سطح پشتی بیشتر به صورت سلول‌های مسطح با خطوط موازی یا دارای چینه‌های نامنظم مشاهده گردید. همچنین، نتایج به دست آمده از آنالیز خوشه‌بندی با استفاده از نرم‌افزار Past در این بررسی نشان داد که اگرچه اپیدرم گلبرگ یک ویژگی ثابت در درون گونه بود، اما این صفت برای طبقه‌بندی گونه‌های جنس مورد مطالعه مناسب نبود. به علاوه در تحقیق حاضر، تفاوت در الگوی اپیدرم در برخی گونه‌ها مانند R. beggeriana و R. moschata برای شناسایی آن‌ها از یکدیگر مفید شناخته شد.

کلیدواژه‌ها