Prometheum rechingeri، گزارشی جدید برای فلور ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاه‌شناسی، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 زوریخ، سوییس

3 دانشیار گروه زیست‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

تیره گل ناز (Crassulaceae)، دارای 33 تا 34 جنس و 1440 تا 1500 گونه در دنیا می‌باشد که اکثر گیاهان این تیره
گوشتی می‌باشند (Eggli et al. 1995, Thiede & Eggli 2007). از این تعداد، شش جنس و 34 گونه در ایران رویش دارند
(Akhiani 2000, Joharchi & Akhani 2006). اخیرا،Prometheum (A. Berger) H. Ohba توسط اوهبا (Ohba 1978) با داشتن هشت گونه، به عنوان جنسی مستقل از Sedum L. در نظر گرفته شده است که شواهد مولکولی نیز این جدایی را تایید می‌کند. جنس مذکور عنصر ایرانو-تورانی است و در شمال یونان، ترکیه، ارمنستان، ناحیه قفقاز، شمال‌شرق عراق و شمال‌غرب ایران پراکنش دارند. از این جنس تا به حال، دو گونهP. pilosum (M. Bieb.) H. Ohba تحت نامSedum pilosum M. Bieb.  وP. sempervivoides (M. Bieb.) H. Ohba  با نامSedumsempervivoides
M. Bieb. از ایران گزارش شده است. براساس سه نمونه جمع‌آوری شده از استان آذربایجان‌غربی،Prometheumrechingeri (C.-A. Jansson) 't Hart برای نخستین بار از ایران گزارش می‌شود. این دو گونه به همراه P. rechingeri، گیاهانی مختص نواحی مرتفع کوهستانی بوده و اغلب در ارتفاعات بالای 2000 متر از سطح دریا در شمال‌غرب کشور (استان‌های آذربایجان‌شرقی و غربی) پراکنش دارند. در این مقاله، توضیحاتی مختصر در مورد تاریخچه تاکسونومی این جنس و گونه‌های آن به همراه شرح مورفولوژیکی و تصاویر مربوط توضیح داده شده است. همچنین، کلید شناسایی برای سه گونه موجود از این جنس در ایران نیز تهیه و ارایه گردیده است.

کلیدواژه‌ها


Akhiani, Kh. 2000. Crassulaceae. In: Assadi, M., Khatamsaz, M. & Maassoumi, A.A. (eds). Flora of Iran, No. 32. Research Institute of Forests and Rangelands. 72 pp. (In Persian).
Eggli, U. 1988a. A monographic study of the genus Rosularia (Crassulaceae). Bradleya 6 (Suppl.): 120 pp.
Eggli, U. 1988b. A monographic study of the genus Rosularia (Crassulaceae). Appendices. List of specimens examined. Collectors’ index. Zürich: Institut für Systematische Botanik der Universität Zürich.
Eggli, U., 't Hart, H. & Nyffeler, R. 1995. Toward a consensus classification of the Crassulaceae. Pp. 173–192. In: 't Hart, H. & Eggli, U. (eds). Evolution and systematics of the Crassulaceae. Leiden (NL): Backhuys Publishers.
't Hart, H. 1995. Infrafamilial and generic classification of the Crassulaceae. Pp. 159–172. In: 't Hart, H. & Eggli, U. (eds). Evolution and systematics of the Crassulaceae. Leiden (NL): Backhuys Publishers.
't Hart, H. 1999. Twee nieuwe combinaties in Prometheum H. Ohba. Succulenta (Netherlands) 78(5): 231–238.
't Hart, H. 2003a. Prometheum. Pp. 204–207. In: Eggli, U. (ed.), Illustrated Handbook of Succulent Plants. Crassulaceae, Berlin / Heidelberg: Springer-Verlag.
't Hart, H. 2003b. Rosularia. Pp. 227–233. In: Eggli, U. (ed.). Illustrated Handbook of Succulent Plants. Crassulaceae, Berlin / Heidelberg: Springer-Verlag.
't Hart, H. & Eggli, U. 1988. Cytotaxonomic studies in Rosularia (Crassulaceae). Botanica Helvetica 98(2): 223–234.
Jansson, C.A. & Rechinger, K.H. 1970. Crassulaceae. In: Rechinger, K.H. (ed.). Flora Iranica 72. Akademische Druck- und Verlagsanstalt. Graz.
Joharchi, M.R. & Akhani, H. 2006. Notes on the flora of Iran 6: Eight new plant records from Iran collected from Khorassan and Golestan provinces (NE Iran). Rostaniha 7 (Suppl. 2): 131–142.
Mort, M.E., Soltis, D.E., Soltis, P.S., Francisco-Ortega, J. & Santos-Guerra, A. 2001. Phylogenetic relationships and evolution of Crassulaceae inferred from matK sequence data. American Journal of Botany 88(1): 76–91.
Ohba, H. 1978. Generic and infrageneric classification of the Old World Sedoideae (Crassulaceae). Journal of the Faculty of Science: University of Tokyo, Section 3, Botany 12(4): 139–198.
Thiede, J. & Eggli, U. 2007. Crassulaceae. Pp. 83–118. In: Kubitzki, K. (ed.). The Families and Genera of Vascular Plants, Vol. 9. Berlin / Heidelberg (DE): Springer [NB: dated 2007, published 14 Dec. 2006].
van Ham, R.C.H.J. 1995. Phylogenetic relationships in the Crassulaceae inferred from chloroplast DNA variation. Pp. 16–29. In: 't Hart, H. & Eggli, U. (eds). Evolution and systematics of the Crassulaceae. Leiden (NL): Backhuys Publishers.