شناسایی گونه‌های فوزاریوم مرتبط با بلایت خوشه گندم و تجزیه فیلوژنتیکی گونه غالب در شمال ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری بیماری‌شناسی گیاهی، گروه بیماری‌شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 استاد گروه بیماری‌شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران (hzamani@srbiau.ac.ir)

4 استادیار گروه بیماری‌شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

به ‌منظور تعیین عوامل بیماری بلایت فوزاریومی، خوشه‌های گندم با علایم بیماری از 10 و شش منطقه مهم کشت گندم به ترتیب از استان‌های گلستان و مازندران در سال زراعی 95-1394 نمونه‌برداری شد. براساس خصوصیات ریخت‌شناسی، 431 جدایه منسوب به فوزاریوم تشخیص داده شد که به نه گونه مختلف تعلق داشتند. گونه مرکب Fusarium graminearum بیشترین فراوانی را در استان‌های گلستان (52%) و مازندران (8/55%) داشت. قارچ‌های F. culmorum،F. equiseti،F. acuminatumوF. compactumپس از F. graminearum به ترتیب با میانگین‌های 5/13، 7/9، 6 و 7/3% در دو استان مذکور بیشترین فراوانی را داشتند. میانگین فراوانی F. cerealis، F. avenaceum،F. proliferatum و جدایه‌های شناسایی نشده در مجموع 14% در شمال ایران برآورد شد. کمترین فراوانی (1%) مربوط به قارچ F. subglutinans بود که فقط از نمونه‌های استان گلستان جدا شد. برای تعیین خصوصیات ریخت‌شناسی و فیلوژنتیکی گونه مرکب F. graminearum، 53 جدایه از بین 229 جدایه به دست آمده از استان‌های مذکور براساس مناطق انتشار انتخاب شد. بخشی از ژن‌های translation elongation factor 1-alpha (TEF) وreductase (RED)  با استفاده از آغازگرهای اختصاصی تکثیر و تعیین توالی شد. همه سویه‌های گونه مرکب F. graminearum متعلق به F. graminearum sensu stricto بودند. داده‌های فیلوژنتیکی نشان‌دهنده وجود همگنی ژنتیکی در بین جمعیت مربوط به گونه‌ مرکب F. graminearum بود، اگرچه بین بعضی از سویه‌های این گونه اختلافات کوچک ریخت‌شناسی وجود داشت.

کلیدواژه‌ها


منابع در متن می‌باشد.