گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران و گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
چاودار ((Secalecereale نوعی غله شناخته شده است که امروزه از جایگاه تثبیت شدهای در جهان به ویژه در شمال اروپا برخوردار است. در این تحقیق ریخت شناسی، تاکسونومی و سیتوتاکسونومی این گیاه در ایران مطالعه گردید. با توجه به بررسی منابع و مطالعه نمونههای جمعآوری شده از سراسر ایران و نمونههای هرباریومی، از نظر تاکسونومیک مشخص شد که دو زیرگونه cereale و ancestrale در ایران وجود دارد و ارزیابی 12 صفت کمی و کیفی و تحلیل فنتیک نیز آن را تایید کرد. از مهمترین صفات جهت جدا کردن این دو زیرگونه، صفت ریختشناختی جدا شدن یا جدا نشدن محور اصلی سنبله است. در بخش سیتوتاکسونومی بذر ده واحد جمعیتی این گونه جهت مطالعات میتوزی مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت دیپلویید بودن آن با 14=n2 و عدد پایه کروموزومی 7 تعیین شد. بعضاً این اعداد با حضور کروموزومهای B تنوع نشان دادند (متن کامل مقاله در قسمت انگلیسی ارایه شده است).