Document Type : Research Paper
Authors
1
PhD Student, Department of Plant and Animal Biology, Faculty of Biological Science and Technology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2
Associate Prof., Department of Plant and Animal Biology, Faculty of Biological Science and Technology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3
Research Assistant Prof., Natural Resources Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Isfahan, Iran
4
Researcher, Department of Higher Plants, Faculty of Biology, Lomonosov Moscow State University, Moscow, Russia
10.22092/bot.j.iran.2025.370858.1438
Abstract
Micromorphological features of the leaf epidermis and stomata were studied in selected species of Ferula and Leutea from Iran using light and scanning electron microscopy (LM and SEM). The aim was to assess the taxonomic value of these characters and to compare them with recent molecular findings regarding the affinities among these genera. Stomatal dimensions, density, and index were quantified and compared among species. Ferula stenocarpa showed the longest stomata and the highest stomatal index, while F. ovina had the widest stomata and Leutea cupularis showed the lowest index. The epidermal cells were mostly irregular or polygonal, with surface textures ranging from striate to smooth or wax-covered. Most species exhibited anisocytic stomata, while F. gummosa displayed anomocytic types. These micromorphological patterns support the close relationship between Ferula and Leutea, and provide evidence consistent with the reclassification of Dorema within Ferula. The results highlight the diagnostic value of epidermal micromorphology in delimiting species and understanding phylogenetic relationships within the Apiaceae.
Keywords
Main Subjects
Article Title [Persian]
ریزریخت‌شناسی اپیدرم برگ برخی از گونه‌های Ferula و Leutea در ایران
Authors [Persian]
-
سعید محسنی پور
1
-
علی باقری
2
-
آزاده اخوان روفیگر
3
-
دمیتری لیسکوف
4
1
دانشجوی دکتری گروه زیست‌شناسی گیاهی و جانوری، دانشکده علوم و فناوری‌های زیستی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2
دانشیار گروه زیست‌شناسی گیاهی و جانوری، دانشکده علوم و فناوری‌های زیستی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3
استادیار پژوهش بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
4
پژوهشگر بخش گیاهان عالی، دانشکده زیست‌شناسی، دانشگاه دولتی لومونوسوف مسکو، مسکو، روسیه
Abstract [Persian]
ویژگی‌های ریزریخت‌شناسی اپیدرم برگ و روزنه‌ها در گونه‌های منتخب از جنس‌های Ferula و Leutea (کرفسیان) در ایران با استفاده از میکروسکوپ نوری (LM) و الکترونی روبشی (SEM) مورد مطالعه قرار گرفت. هدف این پژوهش ارزیابی ارزش تاکسونومیک این صفات و مقایسه آن‌ها با یافته‌های مولکولی اخیر در خصوص خویشاوندی این دو جنس بود. ابعاد، تراکم و شاخص روزنه‌ها اندازه‌گیری و میان گونه‌ها مقایسه گردید. در این میان، F. stenocarpa دارای بلندترین روزنه‌ها و بالاترین شاخص روزنه، F. ovina دارای پهن‌ترین روزنه‌ها و L. cupularis دارای پایین‌ترین شاخص روزنه بود. سلول‌های اپیدرمی عمدتا نامنظم یا چندضلعی بوده و بافت سطحی آن‌ها از شیار‌دار تا صاف یا پوشیده از واکس (موم) متغیر بود. بیشتر گونه‌ها دارای روزنه‌های آنیزوسیتیک بودند، درحالی‌که F. gummosa روزنه‌های آنوموسیتیک را نشان داد. یافته‌ها نشان‌دهنده نزدیکی خویشاوندی میان Ferula و Leutea است و همچنین بازطبقه‌بندی جنس Dorema در Ferula را تأیید می‌کند. نتایج این پژوهش ارزش تشخیصی ریزریخت‌شناسی اپیدرم برگ را در تفکیک گونه‌ها و درک روابط فیلوژنتیکی در کرفسیان برجسته می‌سازد.
Keywords [Persian]
-
آناتومی
-
تاکسونومی
-
چتریان
-
روزنه
-
کرفسیان
-
کوتیکول
)